چگونه برای گزارش فیلم بگیریم؟

این سوال را می توان اینگونه نیز مطرح کرد: چگونه فیلم بگیریم که مطلب به درستی ادا شود.

الف- اگر سوژه ای به ناگهان جلوی تان ظاهر می شود و می خواهید بدون برنامه ریزی قبلی فیلم بگیرید این نکات را به یاد داشته باشید:
اول- برای سرعت در تهیه گزارش و حفظ «حس» آن، چند جمله را در ذهن تان مرتب کنید تا در هنگام ضبط تصویر، آن را توضیح دهید. برای این کار به محض شروع فیلمبرداری، صحبت کردن و گزارش دادن را شروع نکنید. دست کم چند ثانیه را در سکوت فیلمبرداری کنید و سپس شروع به صحبت کردن کنید و پس از پایان نیز چند ثانیه در سکوت فیلمبرداری کنید.

این سوال را می توان اینگونه نیز مطرح کرد: چگونه فیلم بگیریم که مطلب به درستی ادا شود.

الف- اگر سوژه ای به ناگهان جلوی تان ظاهر می شود و می خواهید بدون برنامه ریزی قبلی فیلم بگیرید این نکات را به یاد داشته باشید:
اول- برای سرعت در تهیه گزارش و حفظ «حس» آن، چند جمله را در ذهن تان مرتب کنید تا در هنگام ضبط تصویر، آن را توضیح دهید. برای این کار به محض شروع فیلمبرداری، صحبت کردن و گزارش دادن را شروع نکنید. دست کم چند ثانیه را در سکوت فیلمبرداری کنید و سپس شروع به صحبت کردن کنید و پس از پایان نیز چند ثانیه در سکوت فیلمبرداری کنید.

دوم- لازم نیست چیزی که در تصویر مشخص است، توضیح دهید (توضیح واضحات). از نکاتی بگویید که بیننده نمی بیند یا ممکن است به آن توجه نکند. تحلیل کنید و دیدگاه خودتان را مطرح کنید. مثلا در تهران زندگی می کنید و قیمت برابری ارز با ریال ایران بالا رفته است. دولت می گوید وارد عمل شده و قیمت ارز را به حالت معمول پایین آورده است. در عبور از خیابان فردوسی تهران، عمده ترین مرکز تجمع صرافی ها، متوجه می شوید، نه تنها قیمت ارز پایین نیامده، که حتی بسیاری از صرافی ها و مراکز فروش ارز، به دلیل نوسان قیمت و امکان بالاتر رفتن نرخ برابری ارز با ریال، موقتا تعطیل هستند. دوربین موبایل خود را روی تابلوی قیمت های یکی از صرافی ها که هنوز هست روشن می کنید، چند لحظه سکوت و گزارش کردن را شروع می کنید. اولین جمله ای که به ذهنتان می رسد چیست؟ «این تابلوی صرافی است؟». این را که بیننده می بیند. جمله ی بهتر برای شروع گزارش کدام است؟

دولت ایران گفته نرخ برابری ارز را با ریال، کاهش داده... الان در کنار یک مغازه صرافی هستم، همونطور که در تابلو اش می بینید، نرخ ارزها تغییری با روزهای بحرانی نکرده. تنها چیزی که تغییر کرده (چرخش دوربین از روی تابلو به سمت خیابان برای نشان دادن مغازه های صرافی تعطیل)، این است که صراف ها و فروشندگان ارز آزاد به دلیل نوسان قیمت و بی ثباتی بازار، مغازه ها را بسته اند و ممکن است همین بحران را تشدید کند... (چند لحظه سکوت، دوربین خاموش).

سوم- در مواردی که ناگهان با سوژه ای برای فیلمبرداری مواجه می شوید و می خواهید به سرعت آن را ضبط و پخش کنید، بهتر است، کل محتوا را در یکبار فیلمبرداری جای بدهید. مانند مثال بالا. دیگر لازم نیست که یک بار از تابلوی فروش ارز فیلم بگیرید، یکبار از مغازه های بسته و بعد آنها را تدوین کنید. در این مورد سرعت و چکیده بودن مطلب شرط است.

چهارم- اگر مجبور هستید درمورد مطالب مختلف، با تصاویر مختلف گزارش کنید، همواره به  فکر ارتباط تصاویر و مطالب هر بخش باشید. مثلا اگر می خواهید قیمت ارز را در دو شات مجزا ضبط کنید و از تابلوی نرخ ها شروع کنید، جملات را به گونه ای تنظیم کنید که از شات اول به دوم، مرتبط باشند.

پنجم- از حرکات زاید دست یا Zoom  کردن های افراطی خودداری کنید. هر چقدر تصویرتان ساده تر باشد، گویاتر است.

ششم- هیچ نکته ای را از قلم نیاندازید. اگر مجبور به ضبط مخفیانه شدید در گزارش تان همین نکته را نیز بگنجانید، یعنی بگویید: به دلیل اینکه پلیس زیاد است، مجبور به ضبط مخفیانه هستید و شاید لرزش دستانتان زیاد باشد. همین نکته «ارزش افزوده» گزارش شما می شود، نسبت به دیگران.

ب- وقتی از قبل می دانید از چه می خواهید فیلم بگیرید:
اول- با برنامه ریزی به فیلمبرداری بروید. برنامه ریزی برای فیلمبرداری یعنی اینکه ساختار و جزئیات کارتان را بدانید و روی کاغذ نوشته باشید.

دوم- بر روی یک کاغذ، جدولی با دو ستون و چند ردیف رسم کنید. یکی از ستون ها شرح تصویری است که می خواهید بگیرید و ستون دیگر متن گزارش یا دلیل تصویربرداری است. مثلا در مثال قیمت ارز:

بر این اساس با داشتن لیست شات ها، به راحتی و با برنامه ریزی فیلمبرداری می کنید.

سوم- از تصویربرداری زائد خودداری کنید. هر چقدر خلاصه تر و با برنامه تر فیلم بگیرید، عملیات تدوین آسان تر خواهد بود.

چهارم- بسیاری از گزارشگرها، اگر فرصت برنامه ریزی پیش از تولید را داشته باشند، پیش از تهیه ی گزارش، یک بار به محل فیلمبرداری می روند. سپس شات ها و تصاویر احتمالی که می خواهند فیلمبرداری کنند را بر روی کاغذ رسم می کنند تا تصوری از جزییات فیلمبرداری و مراحل آن در دست داشته باشند. در این تصاویر، مشخص می کنند که از چه زاویه ای فیلمبرداری می کنند یا تنوع شات هایشان چگونه خواهد بود.

در پیدا کردن سوژه ها حریص و در پرداختن به آنها خلاق باشید. نکات ساده و روزمره زندگی از «دریچه ی دوربین شهروندان» دیدنی تر هستند.